Jak przebiega cesja wierzytelności?

Umowa cesji wierzytelności jest istotnym aspektem faktoringu. Jest to nic innego jak przeniesienie uprawnień do wierzytelności wynikającej z wystawionej faktury z Ciebie (czyli przedsiębiorcy) na firmę faktoringową.

Cesja wierzytelności, zwana także przelewem wierzytelności, jest umową, którą zawierasz z firmą faktoringową w momencie podpisania umowy faktoringu.

Kim jest cedent, cesjonariusz, wierzyciel?

Nim przejdziemy do wyjaśniania krok po kroku jak przebiega cesja, warto byś zrozumiał terminologię, jaką posługuje się Kodeks cywilny, który reguluje przelew wierzytelności.

W ramach każdego zobowiązania jedna ze stron ma prawo żądać spełnienia jakiegoś świadczenia, a druga ma obowiązek to żądanie spełnić. Strona uprawniona to wierzyciel, a jej prawo to wierzytelność. Strona zobowiązana to dłużnik, a jej obowiązek to dług.

Przykład: Zrealizowałeś usługę polegającą na wyprodukowaniu spotów reklamowych swojemu kontrahentowi, za co wystawiłeś mu fakturę z długim terminem płatności. Czyli Ty jesteś wierzycielem, Twój kontrahent – dłużnikiem, a wartość faktury to dług.

Cesja wierzytelności polega na przeniesieniu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi na nowego nabywcę (nowego wierzyciela). W tym celu strony zawierają umowę. Strony takiej umowy są dwie: cedent, czyli dotychczasowy właściciel uprawnień oraz cesjonariusz, którym jest ich nowy nabywca.

Przykład: Chcesz przyspieszyć otrzymanie należności za produkcję spotów, w tym celu nawiązujesz współpracę z firmą faktoringową. Faktor wypłaca Ci szybciej należne Ci pieniądze – jest to tzw. zaliczka z tytułu wykupu należności. W takim przypadku Ty jesteś cedentem, a cesjonariuszem jest firma faktoringowa taka jak SMEO.

Cesja wierzytelności najczęściej dotyczy pojedynczych zobowiązań, ale może i dotyczyć większej liczby wierzytelności jednocześnie.

Cesja wierzytelności – na czym polega?

Choć cesja wierzytelności dotyczy długu, jaki ma wobec Ciebie Twój kontrahent (dłużnik), to nie jest konieczne ani zawiadomienie dłużnika, ani jego zgoda do przeprowadzenia umowy cesji. Dłużnik nie jest bowiem stroną umowy.

Kontrahent – o ile nie zastrzegł sobie prawa zgody na cesję wierzytelności w kontrakcie z Tobą – zgodnie z polskim ustawodawstwem nie musi się na cesję wcześniej godzić. Po prostu zostaje o niej poinformowany. Jest to tzw. faktoring jawny – najczęstszy i najtańszy rodzaj usługi faktoringowej w Polsce.

Faktoring jawny – na czym polega

Niestety zdarzają się przypadki, kiedy Twój dłużnik zastrzega sobie w umowie, że bez jego zgody nie można przelać wierzytelności. Jeśli masz taki zapis w umowie ze swoim kontrahentem, cesja wierzytelności dokonana bez jego zgody może być nieważna.

Masz zakaz cesji wierzytelności? Sprawdź, czym to grozi

Umowa o przeniesieniu praw do wierzytelności powinna zostać zawarta pisemnie i zawierać:

• opis przedmiotu cesji i stosunek prawny z jakiego wynika – tj. wartość faktury, na kogo była wystawiona i za jaką usługę / produkt;
• data spłacalności zobowiązania – tj. termin płatności faktury;
• opcjonalnie – wskazanie, która ze stron i kiedy ma obowiązek powiadomienia dłużnika o fakcie przeniesienia praw na innego wierzyciela.

W przypadku faktoringu jawnego najczęściej jest to cedent (czyli Ty jako przedsiębiorca), który informuje swojego kontrahenta np. o zmianie numeru rachunku bankowego na Twój nowy rachunek przypisany Ci przez faktora.

Przykład: Podpisałeś umowę z firmą faktoringową SMEO i założyłeś swoje konto w systemie SMEO24. Twój kontrahent został poinformowany przez Ciebie o nowym rachunku bankowym, na który powinien przelać swoje zobowiązania wobec Ciebie. Jest to rachunek należący do SMEO, ale przypisany wyłącznie do Ciebie. Gdy będziesz chciał przekazać kolejne faktury do sfinansowania, Twój rachunek bankowy w SMEO pozostanie niezmienny (co jest wygodne także dla Twoich kontrahentów).

Cesja wierzytelności a faktoring

W zależności od rodzaju spisanej umowy cesji wierzytelności i tego, kto ponosi ryzyko związane z ewentualną nieściągalnością należności, wyróżnia się dwa rodzaje faktoringu.

Faktoring pełny, inaczej faktoring bez regresu – podpisując umowę faktoringu pełnego pozbywasz się ryzyka braku zapłaty Twojej faktury. Takie ryzyko przejmuje bowiem firma faktoringowa. Jest to bardzo drogi rodzaj faktoringu, bo dodatkowo faktor musi mieć wykupione ubezpieczenie od niespłaconych zobowiązań.

Faktoring niepełny, inaczej faktoring z regresem – w takim przypadku firma faktoringowa wykupuje Twoje należności, ale bez przejęcia ryzyka niewypłacalności Twoich kontrahentów. Jest to tańsze rozwiązanie i zdecydowanie najczęściej wykorzystywane przez średnie i małe firmy. Gdyby Twój kontrahent nie zapłacił za fakturę w terminie, jesteś zobowiązany zwrócić faktorowi kwotę zaliczki wypłaconej z tytułu wykupu należności. Zwykle faktor daje Ci na to dodatkowy termin – od 14 do nawet 60 dni.

Cesja wierzytelności jest coraz popularniejszym sposobem na finansowanie swojej codziennej działalności. Jest dobrym rozwiązaniem dla Twojej firmy, jeśli jej poważnym problemem są zatory płatnicze.