Co to jest amortyzacja degresywna?

Amortyzacja degresywna to jeden z czterech rodzajów amortyzacji stosowanych w księgowości. Do jakich środków trwałych można ją stosować i jak wyglądają odpisy amortyzacyjne?

Czym jest amortyzacja?

Przypomnijmy, czym jest amortyzacja. Wydatków związanych z nabyciem lub wytworzeniem majątku firmy nie można zaliczyć od razu do kosztów uzyskania przychodów. Dokonuje się tego systematycznie przez cały okres użytkowania danego środka trwałego, dokonując tzw. odpisów amortyzacyjnych. Amortyzacja ma na celu oddanie realnie i racjonalnie utraty wartości składników majątku.

Co podlega amortyzacji?

W myśl przepisów księgowych amortyzacji podlegają wszystkie środków trwałe, ale też wartości niematerialne i prawne, o wartości początkowej wyższej niż 10 tys. zł.

Rodzaje amortyzacji

Wyróżnia się cztery metody amortyzowania środków trwałych:

• amortyzacja liniowa,
• amortyzacja degresywna,
• amortyzacja progresywna,
• amortyzacja jednorazowa.

Każda odnosi się do innego rodzaju środków trwałych. Do wartości niematerialnych i prawnych można stosować jedynie amortyzację liniową, zaś do środków trwałych – liniową, degresywną lub progresywną. Amortyzację jednorazową wykorzystuje się w sytuacji, gdy składnik majątku jest wart mniej niż 10 tys. zł, ale spełnia definicję środka trwałego. Na czym polega amortyzacja degresywna?

Amortyzacja degresywna: do jakich środków trwałych?

Środki trwałe podlegające amortyzacji metodą degresywną określone są w art. 22k ust. 1 ustawy o PIT. To maszyny oraz urządzenia z grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), a dokładnie:

• kotły i maszyny energetyczne,
• maszyny, aparaty i urządzenia ogólnego zastosowania,
• maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne,
• urządzenia techniczne,
• narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, niesklasyfikowane w innym miejscu.

Metodą degresywną można amortyzować także pojazdy i środki transportu, z wyłączeniem samochodów osobowych.

Amortyzacja degresywna: jak liczyć?

Amortyzacja degresywna zakłada, że zużycie środka trwałego i, co za tym idzie, zmniejszenie jego wartości następuje szybciej na początku okresu jego używania. W przypadku stosowania tej metody wcześniej dochodzi do zamortyzowania składnika majątku firmy niż w przypadku metody liniowej. Podstawa dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest bowiem zmniejszana co roku o sumę odpisów z poprzedniego roku. Potem tę podstawę mnoży się przez stawkę określoną w Wykazie stawek amortyzacyjnych. Można ją jeszcze podwyższyć, stosując współczynnik amortyzacji degresywnej. Wysokość tego współczynnika każdy podatnik określa samodzielnie, ale nie może być on wyższy niż 2.

Odpisy amortyzacyjne można wyliczyć, korzystając z kalkulator amortyzacji degresywnej dostępnego na rządowej stronie gofin.pl.

Kiedy odpisy przy amortyzacji degresywnej?

Podatnik ma do wyboru trzy sposoby dokonywania odpisów amortyzacyjnych z różnymi terminami:

• co miesiąc w równych ratach,
• co kwartał w równych ratach,
• na koniec roku, jednorazowo.

Co ważne, trzeba trzymać się stosowania jednego sposobu przez cały rok podatkowy.

Kiedy warto wybrać amortyzację degresywną?

Współczynnik amortyzacji degresywnej jest dość wysoki w porównaniu do innych metod. Dzięki temu znacząco skraca się okres amortyzacji środka trwałego – czasem nawet dwukrotnie w porównaniu do metody liniowej. Dlatego jest zalecana podatnikom, którym zależy na generowaniu wysokich kosztów w pierwszej fazie użytkowania środka trwałego oraz na szybkim zamortyzowaniu składnika majątku.

Czy można zmienić metodę amortyzacji?

Raz wybranej metody amortyzacji nie można zmienić w trakcie amortyzowania środka trwałego. Stosuje się ją do pełnego zamortyzowania danego składnika majątku. Przy metodzie degresywnej nie można także zmieniać wartości współczynnika. O czym warto jednak wiedzieć to, że amortyzacja degresywna może przejść w liniową. Odpisy amortyzacyjne są stopniowe zmniejszane aż do momentu, gdy  wartość odpisywanej raty staje się mniejsza od raty ustalanej za pomocą metody liniowej. Wtedy podatnik musi zacząć dokonywać odpisów z użyciem amortyzacji liniowej, już bez stosowania współczynnika. Może się zatem zdarzyć, że do amortyzacji jednego środka trwałego w okresie jego użytkowania będzie stosowana amortyzacja degresywna i liniowa.

Nie jest łatwo stosować amortyzację degresywną, wzór wyliczania podstawy do odpisów dla wielu osób może być zbyt zawiły. Lepiej oprzeć się tu na profesjonalistach z biur księgowych.