Wskaźnik ogólnego poziomu zadłużenia w firmie

Wskaźnik ogólnego poziomu zadłużenia to jedno z kluczowych narzędzi oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Informuje, jaka część majątku firmy jest finansowana z kapitału obcego – czyli pochodzącego z zobowiązań, a nie z własnych środków. Dzięki niemu przedsiębiorca może szybko ocenić, czy jego firma korzysta z rozsądnego poziomu finansowania zewnętrznego, czy może balansuje już na granicy ryzyka niewypłacalności.

Jak obliczyć wskaźnik ogólnego zadłużenia?

W praktyce wskaźnik ogólnego poziomu zadłużenia odgrywa istotną rolę nie tylko w analizie wewnętrznej firmy, ale także w ocenie jej wiarygodności przez inwestorów, banki, firmy leasingowe i faktoringowe. Im wyższy wskaźnik, tym większe ryzyko z punktu widzenia potencjalnych partnerów finansowych.

Obliczenie tego wskaźnika jest stosunkowo proste. Wzór wygląda następująco:

wskaźnik ogólnego zadłużenia = zobowiązania ogółem / aktywa ogółem

Gdzie:

• zobowiązania ogółem – to wszystkie długi firmy (krótkoterminowe i długoterminowe),
  
• aktywa ogółem – to cały majątek przedsiębiorstwa (środki trwałe, zapasy, należności, gotówka itp.).
  

Wartość wskaźnika ogólnego zadłużenia wyrażona jest w postaci ułamka lub procentu. Na przykład: wskaźnik na poziomie 0,65 oznacza, że 65% majątku firmy jest finansowane z kapitału obcego.

Jaki poziom wskaźnika jest bezpieczny?

Nie istnieje uniwersalna norma dla wszystkich firm. Wiele zależy od branży, w której działa przedsiębiorstwo, jego wielkości czy kosztów, jakie generuje. Oczywistym jest, że duże firmy, nieustannie rozwijające się na rynku od wielu lat, zazwyczaj posiadają więcej zobowiązań niż małe i mikroprzedsiębiorstwa.

Różne źródła podają więc różne normy, jednak można przyjąć orientacyjne przedziały interpretacyjne wskaźnika ogólnego zadłużenia:

• 0,30 – 0,60-0,70 – uznawany jest za relatywnie bezpieczny – oznacza, że firma finansuje część swojej działalności kapitałem obcym, ale zachowuje kontrolę nad strukturą zadłużenia;
  
• powyżej 0,70 – może świadczyć o rosnącym ryzyku nadmiernego zadłużenia, a w konsekwencji – o pogarszającej się zdolności kredytowej.

Warto utrzymywać wskaźnik ogólnego zadłużenia na stosunkowo niskim poziomie, jednak tak jak wspomnieliśmy, wszystko zależy od indywidualnej sytuacji. Czasem niski poziom zadłużenia może sugerować niewykorzystany potencjał dźwigni finansowej.

Sytuacja firm w Polsce – dane z czerwca 2025

Według raportu Krajowego Rejestru Długów z czerwca 2025 roku, małe firmy w Polsce mają coraz większy problem z zachowaniem płynności finansowej. O ponad pół miliarda złotych wzrosło w ciągu roku zadłużenie jednoosobowych działalności gospodarczych – obecnie przekracza ono 5,5 mld zł.

Największy przyrost zadłużenia widoczny był w handlu detalicznym i hurtowym, branży transportowej, budowlanej oraz przemyśle – a więc w sektorach, które są wyjątkowo wrażliwe na zmiany kosztów operacyjnych i sezonowość.

Jak zoptymalizować strukturę finansowania firmy?

Wskaźnik ogólnego zadłużenia to tylko sygnał – nie zawsze alarmowy, ale zawsze wart uwagi. Jeśli wartość tego wskaźnika zbliża się do niebezpiecznej granicy, warto przyjrzeć się strukturze finansowania i poszukać sposobów na jej zrównoważenie.

Dobrze zarządzana firma nie unika całkowicie zobowiązań – wręcz przeciwnie. Kapitał obcy, jeśli wykorzystywany umiejętnie, może stanowić efektywne narzędzie rozwoju. Klucz tkwi w tym, by zobowiązania nie przytłaczały bieżącej działalności, nie zaburzały płynności finansowej i były dostosowane do realnych potrzeb przedsiębiorstwa.

Faktoring – alternatywa dla kredytu i szybka poprawa płynności

Jednym ze sposobów, by poprawić płynność finansową bez konieczności zaciągania klasycznego długu, jest faktoring. To usługa polegająca na szybkiej zamianie faktur sprzedażowych wystawionych z odroczonym terminem płatności na gotówkę. Dzięki temu firma nie musi czekać na przelew od kontrahenta, by pokryć bieżące koszty lub zainwestować w rozwój.

Faktoring poprawia strukturę płynności finansowej, pozwalając na lepsze zarządzanie przepływem środków. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy firma posiada wysokie aktywa w postaci należności.

W 2025 roku faktoring w Polsce cieszy się coraz większym zainteresowaniem, szczególnie wśród przedsiębiorstw, które chcą utrzymać wskaźnik ogólnego poziomu zadłużenia na stabilnym poziomie, nie sięgając po kolejne kredyty. Początek roku przyniósł zdecydowany wzrost obrotów branży faktoringowej. Firmy zrzeszone w Polskim Związku Faktorów nabyły w 1 kwartale wierzytelności o łącznej wartości blisko 120 mld zł. To o 8,3% więcej niż rok wcześniej. Z usług faktoringowych korzysta obecnie 27,2 tys. krajowych przedsiębiorstw. 

Pożyczka dla firmy – kiedy to dobre rozwiązanie?

Alternatywą dla usług takich jak faktoring może być pożyczka dla firmy, szczególnie jeśli przedsiębiorstwo potrzebuje środków na większą inwestycję, zakup sprzętu lub rozbudowę działalności. Tego typu finansowanie wpływa jednak bezpośrednio na poziom zobowiązań – i tym samym może podnieść wskaźnik ogólnego zadłużenia.

Dlatego każda decyzja o zaciągnięciu pożyczki powinna być poprzedzona analizą wskaźników finansowych oraz prognozą przyszłych przepływów pieniężnych. Kluczowe jest, by dodatkowy dług nie zachwiał równowagi między kapitałem obcym a własnym.

Pożyczka dla firmy może być szczególnie korzystna, jeśli:

• firma generuje stabilne i przewidywalne dochody,
  
• poziom zadłużenia jest jeszcze niski lub umiarkowany,
  
• celem finansowania jest projekt czy inwestycja, który przyniesie realny zwrot.
  

W każdym przypadku warto rozważyć różne źródła finansowania i nie podejmować decyzji wyłącznie pod presją czasu.

Jak monitorować wskaźnik ogólnego zadłużenia?

Regularne monitorowanie wskaźników finansowych – w tym wskaźnika ogólnego poziomu zadłużenia – powinno być częścią bieżącej analizy zarządczej w firmie. Najlepiej robić to raz na kwartał lub przy każdej większej zmianie w strukturze majątku lub zobowiązań.

Warto również:

• porównywać wskaźniki z danymi branżowymi,
  
• analizować je w zestawieniu z płynnością i rentownością,
  
• korzystać z raportów zewnętrznych i narzędzi do oceny kondycji finansowej.
  

Jeśli wskaźnik ogólnego zadłużenia zaczyna rosnąć z miesiąca na miesiąc, a jednocześnie maleje płynność finansowa – to znak, że firma może potrzebować przeglądu strategii finansowej i wzmocnienia kapitału obrotowego.

Wskaźnik ogólnego poziomu zadłużenia w firmie – podsumowanie

Wskaźnik ogólnego poziomu zadłużenia to jeden z najważniejszych parametrów oceny zdrowia finansowego firmy. Choć sam w sobie nie daje pełnego obrazu, stanowi doskonały punkt wyjścia do analizy struktury finansowania i podejmowania świadomych decyzji.

W artykule omówiliśmy:

• czym jest wskaźnik ogólnego zadłużenia i jak go obliczyć,
  
• jakie są bezpieczne wartości tego wskaźnika,
  
• kiedy warto sięgnąć po faktoring, a kiedy po pożyczkę dla firmy.
  

Zadbaj o to, by Twoja firma miała zdrową strukturę finansową – analizuj dane, planuj finansowanie i korzystaj z narzędzi, które realnie wspierają rozwój, a nie tylko go pozorują. A jeśli potrzebujesz wsparcia finansowego dla swojej firmy, skontaktuj się z nami! Nasi doradcy pomogą dobrać produkt najlepiej dopasowany do potrzeb Twojego biznesu.

Sprawdź również poniższe artykuły:

Próg i wskaźnik rentowności w firmie

Wskaźniki płynności finansowej przedsiębiorstwa

Koszty prowadzenia działalności gospodarczej