Wskaźniki płynności finansowej przedsiębiorstwa – te czynniki warto znać

Płynność finansowa to ważny współczynnik wskazujący, jaka jest kondycja firmy i czy nie grożą jej problemy z wypłacalnością. Płynność można mierzyć kilkoma wskaźnikami. Prowadząc firmę, warto je znać. Jakie to wskaźniki i jak je wyliczyć?

Czym jest płynność finansowa?

Płynność finansowa to zdolność do regulowania na bieżąco, w terminie zobowiązań firmy. Uzyskane z działalności przychody należy przeznaczyć wpierw na pokrycie wszystkich kosztów stałych i zmiennych, np. podatki, opłaty za media i czynsz, wynagrodzenia pracowników. Czasem jednak firma napotyka na trudności z opłacaniem zobowiązań z uwagi na, na przykład, spowolnienie gospodarcze i gorsze wyniki w sprzedaży lub zatory płatnicze.

W wielu branżach jak budowlana czy transportowa stosuje się faktury z długim terminem płatności, nawet 90 dni. W tym czasie środki są zamrożone i przedsiębiorca może nie być w stanie opłacić zobowiązań, których terminu płatności nie da się odroczyć. W tej sytuacji najczęściej ratuje się finansowaniem dłużnym lub korzysta z faktoringu, pozwalającego na uzyskanie od razu pieniędzy z wystawionych faktur.

Jak przygotować się na ewentualne problemy z płynnością finansową? Najlepiej kontrolując stale jej poziom, poprzez analizę z użyciem właściwych wskaźników.

Analiza płynności finansowej

Analiza płynności finansowej może być wykonywana na dwa sposoby. Wyróżnia się podejście:

• Dynamiczne: płynność określana jest z użyciem danych związanych z przepływami pieniężnymi w konkretnym przedziale czasowym.
• Statyczne: płynność określana jest na podstawie danych z rachunku zysków i strat, bilansu lub wskaźników na określony dzień.

W tym drugim podejściu należy wykorzystać trzy wskaźniki płynności finansowej: bieżącej, przyspieszone i natychmiastowej.

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej jest podstawowym wykorzystywanym do prezentacji możliwości regulacji zobowiązań krótkoterminowych z użyciem aktywów obrotowych np. zapasów. Wylicza się go jako iloraz aktywów obrotowych i zobowiązań bieżących. Gdy wynik jest w zakresie 1,5-2,0, to wartość optymalna. Poniżej 1,0 to wynik ostrzegawczy dla firmy. Aby dogłębnie przeanalizować bieżącą płynność finansową, warto porównać wynik z danego okresu z wartościami z okresów przeszłych. Pozwoli to na zidentyfikowanie czynników kształtujących płynność finansową i ewentualną eliminację ryzyka. Gdy wskaźnik rośnie w czasie, to znaczy, że płynność firmy się poprawia. Gdy maleje – wręcz przeciwnie.

Wskaźnik płynności przyspieszonej

Wskaźnik płynności przyspieszonej określa możliwość przedsiębiorstwa do pokrywania bieżących zobowiązań aktywami płynnymi, np. inwestycjami krótkoterminowymi. Na ten wskaźnik płynności finansowej wzór obejmuje iloraz aktywów obrotowych, skorygowanych o zapasy, i zobowiązań bieżących. Także w tym przypadku wartość powinna przekraczać 1,0, bo świadczy to o możliwości regulowania zobowiązań na bieżąco. Jeśli wynik jest poniżej 1,0, to firma utraciła płynność.

Z drugiej strony, gdy wartość tego wskaźnika jest za wysoka, to oznacza, że nie są dokonywane inwestycje, a środki są przetrzymywane i nie wykorzystywane do rozwoju firmy. Porównując wartości wskaźników płynności bieżącej i szybkiej, to gdy pierwszy jest wysoki, a drugi niski, świadczy to o zaleganiu zapasów, co generuje dodatkowe koszty.

Wskaźnik płynności natychmiastowej 

Wskaźnik płynności natychmiastowej określa zdolność firmy do natychmiastowej spłaty krótkoterminowych zobowiązań z użyciem płynnych aktywów, czyli środków pieniężnych. Wylicza się go jako iloraz środków pieniężnych i zobowiązań bieżących. Optymalna wartość powinna mieścić się w zakresie 0,1-0,2.

Brak płynności finansowej to oczywiście zjawisko negatywne, ale warto wiedzieć, że nadmierna płynność też nie jest wskazana. Może bowiem skutkować utraceniem poziomu rentowności.