Typy inflacji. Co warto wiedzieć?

Inflacja to jeden z głównych wskaźników makroekonomicznych określających sytuację gospodarczą. Żywność i napoje podrożały o 22,3 proc. r/r, użytkowanie mieszkania i nośniki energii aż o 26 proc., a transport – o 14,4 proc. Niedawno w artykule wyjaśnialiśmy już, czym jest inflacja i czemu należy się jej obawiać. Dziś przedstawiamy Wam podstawowe typy inflacji.

Czym jest inflacja bazowa? 

Inflacja bazowa jest to uproszczona miara, która ukazuje to, jak kształtuje się inflacja po wyłączeniu zmian uznawanych za pozostające poza oddziaływaniem polityki pieniężnej.

Ten wskaźnik cen dóbr konsumpcyjnych nie uwzględnia więc żywności, paliw i energii. 

Jak poinformował Narodowy Bank Polski, w październiku 2022 przyspieszyła do 11,0%. Stanowi to nowy rekord w przeszło 20-letniej historii tych statystyk.

Jakie są rodzaje inflacji?

W zależności od przyczyn wywołujących zjawiska inflacyjne wyróżnia się 3 podstawowe typy inflacji:

• Inflacja popytowa występuje wtedy, gdy przyczyną wzrostu cen jest nadmierny popyt w stosunku do istniejącej podaży. Nadmierna ilość pieniądza w obiegu sprawia, że czasem bywa ona nazywana również inflacją pieniężną.

• Inflacja kosztowa ma miejsce gdy przyczyną wzrostu cen są rosnące koszty produkcji.

• Przyczyną inflacji strukturalnej jest z kolei niedostosowanie struktury produkcyjnej do zmieniających się potrzeb nabywców. 

Typy i rodzaje inflacji – podział ze względu na natężenia procesów inflacyjnych

W zależności od tempa rozwoju procesów inflacyjnych rozróżnia się 4 rodzaje inflacji:

• Inflacja pełzająca (inaczej zwana inflacją trwałą, chroniczną, powolną, łagodną, jednocyfrowa lub przytłumiona) ma miejsce wtedy, gdy obserwujemy nieznaczny wzrost przeciętnego poziomu cen w gospodarce (nie przekracza 5% rocznie, przeciętny wzrost cen w skali miesiąca nie może przy tym przekroczyć 1%). Skutki tego typu inflacji są nieduże. Społeczeństwo nie traci zaufania do pieniądza i nie zmienia swoich zachowań zakupowych. 

• Inflacja krocząca (inaczej inflacja biegnąca, kłusująca lub stąpająca) występuje wtedy, gdy dynamika wzrostu cen rośnie od 4-5 do 10% w skali roku. Ten typ inflacji wciąż uznawany jest za umiarkowany, ponieważ ceny nieznacznie odchylają się od normy.

• Inflacja galopująca występuje wtedy, gdy mamy do czynienia z wysokim poziomem inflacji (sięgającym nawet 50, 100 czy 200% w skali roku) i szybko rosnącą stopą inflacji. Galopująca inflacja jest niezwykle niekorzystna dla gospodarki i niesie ze sobą wiele negatywnych konsekwencji. Przede wszystkim błyskawicznie spada wartość pieniądza.

• Hiperinflacja to najbardziej dynamiczna forma inflacji, często nazywana dramatyczną formą inflacji. Wzrost cen waha się w tym przypadku między kilkoma tysiącami a trylionem procent rocznie.

Rodzaje inflacji a prognozy na 2025 rok

W 2025 roku temat inflacji nadal pozostaje kluczowy dla gospodarek na całym świecie. Obserwujemy znaczące zmiany w dynamice inflacyjnej, w tym wpływ zarówno inflacji popytowej, jak i inflacji kosztowej, które są wynikiem trwających perturbacji na rynkach energii i surowców. W Polsce inflacja krocząca utrzymuje się na poziomie jednocyfrowym, jednak prognozy wskazują na ryzyko wzrostu w wyniku zewnętrznych czynników ekonomicznych. Zrozumienie, jakie są rodzaje inflacji, pozwala lepiej przygotować się na jej skutki i podejmować świadome decyzje finansowe.

Dlatego właśnie umiejętność zarządzania finansami firmy w dobie inflacji jest kluczowa. Korzystanie z narzędzi takich jak faktoring może pomóc przedsiębiorcom minimalizować ryzyko utraty wartości pieniędzy, co jest szczególnie istotne, gdy mamy do czynienia z różnymi typami inflacji.

Prognozy inflacji w Polsce na 2025 rok:

Według różnych analiz, inflacja w Polsce w 2025 roku może kształtować się następująco:

Narodowy Bank Polski (NBP): ankieta przeprowadzona wśród profesjonalnych prognostów wskazuje, że inflacja CPI w 2025 roku wyniesie średnio 4,3%, z typowym zakresem prognoz od 3,5% do 5,2%.

Deloitte: prognozuje wzrost stopy inflacji do 4,5% w 2025 roku, z 3,8% w 2024 roku, co może być spowodowane odmrożeniem cen energii.

Rada Polityki Pieniężnej (RPP): w „Założeniach polityki pieniężnej na rok 2025” wskazuje, że dynamika cen konsumpcyjnych powinna stopniowo obniżać się w kierunku celu inflacyjnego NBP.  Cel inflacyjny wynosi 2,5 proc. +/- 1 pkt. proc. 

Nie pozwól, aby inflacja “zjadła” Twoje pieniądze

Pamiętaj, że w dobie szalejącej inflacji im dłużej czekasz na pieniądze za faktury od swoich kontrahentów, tym mniej są one warte. Dlatego warto skorzystać z usługi faktoringu, która umożliwia natychmiastową wypłatę pieniędzy zamrożonych w wystawionych fakturach sprzedażowych. W ten sposób możesz od razu skorzystać z pieniędzy i przeznaczyć je, na co chcesz.   

Zainteresowany? Skontaktuj się z nami i zapytaj o faktoring dla Twojej firmy!

 

Aktualizacja tekstu: 16.01.2025