Miesiąc: luty 2019

Po ponad pół roku od wprowadzenia mechanizmu podzielonej płatności, aż co piąty polski przedsiębiorca przyznaje, że ma ono negatywne konsekwencje dla jego finansowej płynności. Tymczasem pod koniec stycznia Komisja Europejska wydała Polsce zgodę na wprowadzenie obowiązkowego MPP dla wybranych towarów i usług od marca 2019 do lutego 2022.


Mechanizm podzielonej płatności (MPP) doty­czy trans­ak­cji mię­dzy fir­mami i stosuje się go wyłącznie przy przelewach bankowych w polskiej walucie i na rzecz innych płatników VAT. MPP jest kolejnym z rozwiązań, które obok Jednolitego Pliku Kontrolnego i mechanizmu STIR ma uszczel­nić sys­tem ścią­ga­nia podatku VAT, przeciwdziałać jego wyłudzeniom, i w konsekwencji zwiększyć przychody państwa z VAT.  Polska jest pierwszym krajem w UE, w którym split payment wprowadzony został na tak dużą skalę.

Przedsiębiorca nie chce, ale musi

Choć korzy­sta­nie ze split pay­ment jest dobro­wolne, w prak­tyce o jego wdro­że­niu decyduje odbiorca towarów i usług. Powszechnie chcą go stosować podmioty sektora publicznego, co oznacza, że biznes siłą inercji będzie decydował się na MPP.

Jak wynika z badania SM Narodowego Banku Polskiego w październiku 2018 roku, za pośrednictwem mechanizmu podzielonej płatności 55 proc. respondentów otrzymywało płatności lub płaciło w ten sposób swoim kontrahentom. 29 proc. przedsiębiorstw deklaruje, że za pomocą MPP wyłącznie otrzymuje należności. 2 proc. firm płaci tylko w tej formie.

Z MPP najczęściej korzystają przedsiębiorstwa energetyczne i górnicze, sektor publiczny, duże firmy. Najrzadziej usługi i małe firmy. Potwierdzają to dane SMEO, firmy faktoringowej online obsługującej mikro i małych przedsiębiorców – ze split paymentu korzysta co dziesiąty z jej klientów.

Konto VAT nie bez wad

Przed wprowadzeniem MPP firma dowolnie dysponowała kwotą brutto z fak­tury do opłacania np. bie­żą­cej dzia­łal­no­ści firmy, a należny podatek VAT mogła opłacić z póź­niej­szych prze­lewów.

Dziś sposób dysponowania zgro­ma­dzonymi środkami jest ściśle określony. Mogą zostać prze­zna­czone na m.in. zapłatę VAT na rachu­nek kon­tra­henta, zapłatę VAT do Urzędu Skar­bo­wego, prze­ka­za­nie środ­ków na inny rachu­nek VAT posia­dany przez klienta w tym samym banku. Jeżeli sprze­da­jący nie ko­rzy­sta ze split pay­ment, pie­nią­dze na rachunku VAT kumu­lują się, jednak prze­la­nie ich na rachu­nek bie­żący wyma­ga zło­że­nia wnio­sku do Urzędu Skar­bo­wego. Ten ma aż 60 dni na wydanie decyzji. – To wyzwanie dla przed­się­biorcy, który musi zapła­cić bieżące zobowiązania dostaw­com bez dostępu do peł­nej kwoty brutto wysta­wia­nych fak­tur. Oczywiście firmom, które zdecydują się na MPP, Ministerstwo Finansów gwarantuje 25-dniowy termin zwrotu nadpłaconego VAT, ale to i tak długi termin – zauważa Michał Pawlik, prezes firmy SMEO. – Prawda jest też taka, że wielu małych przedsiębiorców wciąż nie rozumie na czym właściwie polega split payment i czemu służy – dodaje.

Michał Pawlik, prezes SMEO

Firmy tracą płynność

Jak podaje NBP, wprowadzenie mechanizmu podzielonej płatności to dla 7 proc. przedsiębiorstw trudne do pokonania zagrożenia. Najczęściej takiej odpowiedzi udzielały firmy budowlane.

Z powodu wdrożenia MPP aż 20 proc. firm doświadczyło ograniczenia płynności finansowej. W tej sytuacji firmy handlowe i przetwórcze najczęściej deklarowały konieczność uzupełnieniu płynności, której brak na koncie głównym wyniknął z zamrożenia środków na koncie VAT. Przedsiębiorcy szukając wyjścia sięgali po instrumenty oferowane przez banki komercyjne m.in.: oprocentowanie rachunku VAT, preferencyjne warunki kredytu odnawialnego, usługę zapłaty za zobowiązania handlowe, a także po usługi faktoringu.

– Przed wprowadzeniem obowiązku stosowania podzielonej płatności cały mechanizm powinien zostać jeszcze uproszczony, inaczej problem zatorów płatniczych będzie się pogłębiał. Jeśli docelowo split payment ma być obowiązkowy, musi być łatwy, by przedsiębiorcy mieli jak największy komfort jego stosowania – podsumowuje Michał Pawlik.

Spółka SMEO zdobyła prestiżową nagrodę „Faktor roku 2018”. – Na rynku jesteśmy jeszcze niepełne 12 miesięcy, a już zaufały nam tysiące klientów i sfinansowaliśmy faktury za 54 mln zł. Teraz, po audycie niezależnych instytucji i przyznaniu nagrody, po prostu wiemy, że na rynku faktoringu wprowadziliśmy nową jakość – mówił wczoraj podczas uroczystej gali finałowej we Wrocławiu Michał Pawlik, prezes SMEO.


To już czwarta edycja gali Loan Magazine Awards, podczas której wyłaniane są najlepsze produkty i usługi na szeroko rozumianym polskim rynku fintech. Nagroda w kategorii mikrofaktoringu online została przyznana na podstawie badania typu „tajemniczy klient”, które redakcja Loan Magazine przeprowadza z magazynem Bliżej Biznesu.

– Na rynku jesteśmy jeszcze niepełne 12 miesięcy, a już zaufały nam tysiące klientów i sfinansowaliśmy faktury za 54 mln zł. Teraz, po audycie niezależnych instytucji i przyznaniu nagrody, po prostu wiemy, że na rynku faktoringu wprowadziliśmy nową jakość – mówił Michał Pawlik, prezes SMEO, podczas uroczystej gali finałowej, która odbyła się 14 lutego we wrocławskim hotelu Ibis Style.

– Wyróżnienie od Loan Magazine traktuję jako zachętę do inwestowania w rozwój technologii przez polskie fintechy. My stale nad nią pracujemy, skupiając się na samouczących się systemach antyfraudowych, sztucznej inteligencji, wykorzystaniu blockchainu czy Big Data. Na R&D [prace badawczo-rozwojowe] przeznaczyliśmy dotąd 2,5 mln zł

 – mówi Michał Pawlik, CEO spółki SMEO.W Radzie Ekspertów Loan Magazine Awards 2018 zasiedli m.in. Rafał Tomkowicz (Loan Magazine), Edyta Szymczak (ERIF BIG S.A.), Andrzej Roter (KPF) czy dr Barbara Mróz-Gorgoń (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu). Partnerami wydarzenia są m.in. Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, ERIF BIG, PAP Biznes, portal Inwestycje.pl.

– Chcieliśmy nagrodzić osoby, które w szczególny sposób wyróżniają się swoją aktywnością, a tym samym zwiększają transparentność całej branży – powiedział Rafał Tomkowicz, współorganizator plebiscytu, w którym wyróżniono XXX firm w 10 kategoriach.

– Wierzymy, że wpływ na decyzję miały widoczne, codzienne starania zespołu SMEO, by odpowiedzieć na zapotrzebowanie średnich, małych i mikroprzedsiębiorców. Dostęp do wygodnych rozwiązań finansowych, który od lat miały tylko korporacje, również tym mniejszym firmom po prostu się należał. Grupa ta dotąd była mocno zaniedbana przez instytucje finansowe, mimo, że małe i średnie firmy to 90 proc. polskich przedsiębiorstw

– mówi Michał Pawlik, prezes SMEO.

Faktoring to wciąż stosunkowo mało znana usługa finansowa dla przedsiębiorców. Często bywa mylony z windykacją lub pożyczką pod zastaw faktury. Jak odróżnić prawdziwy faktoring od pseudo-faktoringu? Brak tej wiedzy może spowodować, że fiskus dokładnie przyjrzy się Twoim fakturom.

Jeśli przedsiębiorca nie chce czekać na pieniądze z wystawionej przez siebie faktury – bo np. musi opłacić ZUS, wypłacić pensje, zapłacić podatki, uregulować należności wobec innych firm –  zgłasza się do firmy faktoringowej (czyli do tzw. faktora), która od razu wypłaca mu należność. Kontrahent przedsiębiorcy spłaca fakturę w całości bezpośrednio do firmy faktoringowej w terminie płatności umieszczonym na fakturze.

Jeśli przedsiębiorca nie chce czekać na pieniądze z wystawionej przez siebie faktury – bo np. musi opłacić ZUS, wypłacić pensje, zapłacić podatki, uregulować należności wobec innych firm –  zgłasza się do firmy faktoringowej (czyli do tzw. faktora), która od razu wypłaca mu należność. Kontrahent przedsiębiorcy spłaca fakturę w całości bezpośrednio do firmy faktoringowej w terminie płatności umieszczonym na fakturze.

Usługa faktorów jest czymś więcej, niż przelewaniem pieniędzy, a potem naliczaniem odsetek. Faktoring to, poza finansowaniem, także weryfikowanie wierzytelności i kontrahentów, którym firma wystawia fakturę, kontakt z tymi kontrahentami, nierzadko też znajdowanie polubownych rozwiązań prowadzących do zapłaty. Faktorzy mogą sprawdzić też, czy usługa naprawdę została wykonana

mówi Monika Woźniak, COO firmy faktoringowej SMEO.

Monika Woźniak, COO SMEO

Co można wrzucić w koszty prowadzonej działalności?

Wydatki z tytułu prowizji i odsetek za usługę faktoringową możesz zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu i odliczyć od podatku. Usługi faktoringowe są opodatkowane podatkiem VAT w stawce 23 proc.

W przypadku firm pożyczkowych, pseudo-faktoringowych – zdarza się, że ich usługi zostaną przez te podmioty opodatkowane 23 proc. VAT-em. Przedsiębiorca może jednak mieć problem z Urzędem Skarbowym. Dlaczego? W takim wypadku usługa zwaną faktoringiem jest de facto usługą pożyczkową, a zatem zwolnioną z VAT. Odliczenie VAT z faktury wystawionej przez firmę pseudo-faktoringową może więc zostać zakwestionowane przez fiskusa zgodnie z art. 88. Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług:

Art. 88 Przepis ust. 1 pkt. 2 (…):3a. Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;


Złożenie błędnej deklaracji VAT podlega karze. Nawet jeśli konkretna firma pożyczkowa posiada indywidualną interpretację podatkową dla swojej usługi, to chroni ona tylko tę firmę, a nie przedsiębiorcę.

Dlatego przestrzegamy klientów przed korzystaniem z usług pseudo – faktoringowych. Namawiamy do uważnego czytania umów i zadawania pytań, dotyczących tego, na czym ta umowa faktycznie polega i jakie są obowiązki stron. Jeśli treść umowy jest zbyt skomplikowana warto czasami zadać pytanie prawnikowi.  Firmy zainteresowane ofertą prawdziwego faktoringu mogą wejść na stronę internetową faktoring.pl i sprawdzić, jakie podmioty zrzeszone są w Polskim Związku Faktorów i oferują tę formę finansowania. PZF przygotowuje też kodeks etyki w faktoringu, którego celem jest m. in. zobowiązanie do przejrzystości i uczciwości w działaniu zarówno wobec klientów, jak i państwa. Liczymy, że wejdzie on w życie w połowie roku

wyjaśnia Sebastian Grabek, przewodniczący komitetu wykonawczego Polskiego Związku Faktorów.

Jak sprawdzić, czy mamy do czynienia z faktoringiem, czy z pseudo- faktoringiem?

1. Dowiedz się, czy podmiot świadczy inne dodatkowe usługi poza samym przelaniem należności. Jeśli nie – to masz do czynienia z pseudo-faktoringiem. Takie usługi często są przedstawiane jako faktoring, ale de facto są “pożyczką pod fakturę”/ zwykłą pożyczką gotówkową.
2. Wejdź na stronę i sprawdź, czy firma jest wymieniona jako faktor na stronie Polskiego Związku Faktorów http://faktoring.pl/.  Jeśli nie – zadzwoń i zapytaj o status danej firmy.
3. Zorientuj się, czy podmiot weryfikuje dane tylko o Tobie czy również o Twoich kontrahentach. Jeśli tylko o Tobie – najprawdopodobniej masz do czynienia z pseudo-faktoringiem.
4. Sprawdź, czy i jak podmiot monitoruje Twoje należności i czy skupia się tylko na tych po terminie płatności, czy też na tych przed nim. Dowiedz się, czy i jak pomoże odzyskać Ci pieniądze, jeśli kontrahent opóźni się w zapłacie. Czy w tych działaniach będzie się z Tobą konsultował? Czy jest skłonny do polubownego rozliczenia w sytuacjach braku zapłaty od kontrahenta? Niektóre rzeczy wychodzą w toku współpracy, ale o wiele możesz zapytać przed podpisaniem umowy. Jeśli faktor nie chce udzielić na te pytania odpowiedzi – uważaj!
5. Dowiedz się, czy podmiot w razie wątpliwości będzie chciał sprawdzić, czy usługa faktycznie została wykonana – np. czy poprosi wtedy o okazanie umowy, która była podstawą do wystawienia faktury lub raportu z wykonanych czynności. Jeśli nie – powinna Ci się zapalić ostrzegawcza lampka.