Liczne badania wskazują, że główną przyczyną upadłości i bankructwa zarówno małych jak i dużych przedsiębiorstw jest brak płynności finansowej, czyli zdolności do terminowego regulowania bieżących zobowiązań. Wpływa to na pogorszenie współpracy z dostawcami, odbiorcami i ogranicza dostęp do usług finansowych. Uniemożliwia firmie jej dalszy rozwój, ale przede wszystkim zaburza codzienne prowadzenie biznesu.
Według raportu Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych, aż 25,4% płatności w ciągu ostatnich 12 miesięcy odbywało się z problemami. 2,5% wszystkich płatności sklasyfikowano jako płatności “z dużymi problemami”, których opóźnienie spłaty przekracza 6 miesięcy. Euler Hermes na podstawie oficjalnych danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego podał w styczniu 2018 roku, że liczba niewypłacalności polskich firm wzrosła aż o 19% w porównaniu z rokiem poprzednim.
Powyższe dane potwierdzają powszechnie panującą opinię, że pozyskanie nowych kontrahentów to w dzisiejszych czasach duże wyzwanie. Współpraca z kontrahentem, który nie płaci na czas bądź ma poważne problemy finansowe (a co za tym idzie – przestał płacić swoim dostawcom) naraża firmę na problemy z płynnością.
Jako, że utrzymanie płynności finansowej w ogromnej mierze zależy od trafnego doboru partnerów biznesowych, posiadanie jak największej wiedzy na ich temat jest niezbędnym elementem skutecznego i bezpiecznego zarządzania przedsiębiorstwem. Wiedza o kontrahencie powinna stanowić podstawę wielu decyzji podejmowanych w firmie, a szczególnie tych z zakresu zarządzania należnościami.
Informacje gospodarcze – kto je gromadzi?
Biuro Informacji Kredytowej
Biuro Informacji Kredytowej utworzono z inicjatywy przedstawicieli banków oraz Związku Banków Polskich na podstawie art. 105 ust. 4 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe (t.j. Dz. U. z 2015, poz.128 z późniejszymi zmianami). Powołane zostało, aby gromadzić, przetwarzać i udostępniać informacje kredytowe prezentowane następnie pod postacią raportów BIK. Banki przekazują do BIK wszystkie informacje o udzielanych kredytach w celu zwiększenia bezpieczeństwa polskiego systemu bankowego. Dane są przesyłane do BIK za każdym razem, gdy składamy wniosek o kredyt lub pożyczkę w banku lub SKOK-u współpracującym z BIK. Po udzieleniu kredytu lub pożyczki, instytucja finansowa raportuje do BIK informację na temat spłacanych przez nas zobowiązań. Dane te są aktualizowane przynajmniej raz w miesiącu przez cały okres istnienia zobowiązania.
W tym czasie każda osoba fizyczna może podejrzeć przechowywane na jej temat infomrację w BIK – wystarczy zamówić odpowiedni raport. Jeśli takich danych potrzebuje jakakolwiek firma, osoba fizyczna musi wcześniej wyrazić zgodę na ich udostępnienie.
Biuro Informacji Gospodarczej
Biuro Informacji Gospodarczej to instytucja, która funkcjonuje na zasadach określonych w Ustawie z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2010 r., Nr 81, poz. 530, z późn. zm.). W Polsce funkcjonuje pięć biur informacji gospodarczej:
- Rejestr Dłużników ERIF BIG S.A.;
- Krajowy Rejestr Długów BIG S.A. (KRD);
- BIG InfoMonitor S.A.;
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (KBIG);
- Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych BIG S.A. (KIDT).
Dane przechowywane w BIG są bieżącymi informacjami gospodarczymi, zarówno tymi negatywnymi, jak i pozytywnymi. Negatywny wpis do BIG jako osoba fizyczna otrzymasz z tytułu nieuregulowanych rat kredytów lub pożyczek, rachunków za stałe zobowiązania (np. gaz, prąd), rachunków za telefon, internet i wszystkich innych zobowiązań finansowych, których nie opłacasz w wymagalnym terminie. Analogicznie, wpis pozytywny do BIG otrzymujesz w przypadku, gdy swoje zobowiązania finansowe spłaciłeś w terminie lub z opóźnieniem mniejszym niż 30 dni.
Jeśli chodzi o dostęp do danych przechowywanych w Biurze Informacji Gospodarczej, raporty dotyczące przedsiębiorstw dostępne są dla każdego. W przypadku osób fizycznych wymagana jest ich zgoda na pozyskanie informacji gospodarczych.
Wywiadownia gospodarcza
Wywiadownia gospodarcza to wyspecjalizowany podmiot zajmujący się pozyskiwaniem informacji dotyczących sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw. Wywiadownie przygotowują na rzecz swoich klientów raporty handlowe (gospodarcze), których celem jest zminimalizowanie ryzyka związanego ze współpracą z innym podmiotem. Zdobywają informacje stosując tzw. biały wywiad. Ich najważniejszymi źródłami danych są dokumenty składane do Krajowego Rejestru Sądowego (m.in. sprawozdania finansowe), publikacje prasowe, internet, klienci, dostawcy, a także sami przedsiębiorcy.
Giełda Długów
Giełda długów, znana też jako giełda wierzytelności, jest to rejestr informacji gospodarczych dotyczący wierzytelności z ofertami ich wykupu. W ewidencji prowadzonej przez podmioty zajmujące się giełdą wierzytelności wpisywane są oferty sprzedaży długów. Tym samym informacje o niespłaconych zadłużeniach i podmiotach będących dłużnikami trafiają do publicznej wiadomości.
Jak zabezpieczyć swoją płynność finansową ?
Niepłacący kontrahenci mogą wprowadzić Twoją firmę w poważne problemy finansowe. Aby tego uniknąć warto w odpowiedni sposób zabezpieczyć się przed brakiem wpłaty z tytułu wystawionej faktury.
Zweryfikuj wiarygodność kontrahenta
W poprzedniej części artykułu przedstawiliśmy Ci kilka instytucji, dzięki którym możesz dokonać pełnej weryfikacji potencjalnego kontrahenta. Nie bój się korzystać z powyższych możliwości, zwłaszcza, że odpowiednio przeprowadzony wywiad i zgromadzone informacje mogą wiele powiedzieć o wypłacalności firmy, z którą chcesz nawiązać współpracę biznesową.
Przygotuj odpowiednią umowę – z uwzględnieniem zaliczki lub zadatku
Jeśli nawiązujesz współpracę z nowym kontrahentem, koniecznie przygotuj szczegółową umowę omawiającą każdy, najmniejszy nawet aspekt współpracy. Zapisy w niej zawarte powinny w jak najwyższym stopniu zabezpieczać Twoje interesy, dlatego nie bój się określić konkretnych terminów płatności oraz wyszczególnić kar za opóźnienia na piśmie. Upewnij się również, że podpisujesz ją z osobą upoważnioną do takich działań, aby w razie czego nie było możliwości jej późniejszego podważenia przez nieuczciwego kontrahenta.
Jeśli chcesz odpowiednio zabezpieczyć się przed wyłudzeniem towarów lub usług, dobrym pomysłem jest wpisanie do umowy informacji na temat zaliczki lub zadatku. W takim przypadku kontrahent będzie musiał opłacić część wartości faktury jeszcze przed rozpoczęciem współpracy.
Zapewnij sobie zabezpieczenia rzeczowe lub weksel in blanco:
- weksel in blanco stanowi popularne zabezpieczenie dla zawieranych umów. Przy jego sporządzeniu niezbędne będzie również tzw. porozumienie wekslowe, w którym wyszczególnione zostaną sytuacje uprawniające do użycia weksla;
- zabezpieczenie rzeczowe stosowane jest w wypadku współpracy zawieranej na wysokie kwoty. W tym przypadku rozróżnia się zarówno hipotekę (zabezpieczenie w postaci nieruchomości, wymaga aktu notarialnego) lub zastaw odnoszący się do mienia ruchomego, gdzie wystarczy zwykły zapis w umowie pomiędzy przedsiębiorcami.
Skorzystaj z faktoringu
Jedną z form zabezpieczenia płatności, zyskującą z roku na rok coraz większa popularność, jest faktoring. Skorzystanie z usług firmy faktoringowej niesie ze sobą dwie zalety. Pierwszą z nich jest tzw. przyspieszona płatność, dzięki której pieniądze za wystawioną fakturę trafiają na Twoje konto w ciągu maksymalnie kilku dni roboczych, a kontrahent opłaca wystawioną przez Ciebie fakturę bezpośrednio faktorowi. Druga zaleta występuje przy faktoringu pełnym (bez regresu), kiedy to ryzyko uregulowania wierzytelności bierze na siebie faktor oraz firma ubezpieczająca usługę faktoringową i to oni (a nie Ty) dochodzą swoich praw przed dłużnikiem.
Zabezpieczenie finansów swojej firmy jest niezwykle ważnym działaniem zarówno krótko-, jak i długodystansowo. Aby mieć pewność, że zawsze otrzymasz należność za wystawione faktury (dzięki czemu będziesz w stanie opłacać własne zobowiązania bez naruszania prywatnych lub firmowych oszczędności), skorzystaj z możliwie największej ilości opisanych przez nas powyżej zabezpieczeń. Dzięki temu ryzyko, że Twój misternie budowany biznes upadnie przez nierzetelnego kontrahenta zostanie znacząco zminimalizowane.