Stawki podatku VAT – co się zmieni po 1 kwietnia 2020?

Rząd w ubiegłym roku bardzo intensywnie pracował nad wprowadzeniem zmian w obszarze gospodarki. Część z nich miała służyć usprawnieniu i ułatwieniu wielu formalności związanych z prowadzeniem własnej firmy, w tym z opodatkowaniem sprzedaży czy z opłaceniem składek na ZUS. Część zmian miała zaś doprowadzić do uszczelnienia systemu podatkowemu i skuteczniejszemu egzekwowaniu należnych państwu podatków, głównie VAT. W obrębie VAT zmian wymagały też stawki. Powodem tych zmian było przede wszystkim rozszerzenie działalności wielu polskich przedsiębiorców i prowadzenie sprzedaży na terenie Unii. Należy pamiętać że stawki na jej terenie różniły się nieco od tych, obowiązujących w kraju.

Wprowadzenie zmian istotnie przyczyni się do uproszczenia prowadzonych rozliczeń. Dotyczy to zarówno rozrachunków w obrocie zarówno krajowym, jak i międzynarodowym, szczególnie w obrębie Unii Europejskiej. Jednocześnie rozwieje też wiele wątpliwości, które dotychczas trapiły przedsiębiorców. Wątpliwości te skupiały się wokół opodatkowania produktów bardzo podobnych do siebie, ale objętych zróżnicowaną stawką podatku VAT.

Najważniejsze zmiany

Wśród najważniejszych zmian należy nadmienić, że nowa matryca stawek oparta będzie na tak zwanej Nomenklaturze Scalonej (CN). Do tego wdrożone zostanie specjalne narzędzie o nazwie WIS (Wiążąca Informacja Stawkowa). Zmiany będą obejmowały również stawki podatku od sprzedaży konkretnych produktów i usług. Cześć z nich ulegnie obniżeniu, a część podwyższeniu.

Nomenklatura Scalona

Nowa podstawa do ustalania stawek podatkowych, czyli Nomenklatura Scalona to rozwiązanie, które jest wykorzystywane na obszarze całej Unii Europejskiej. Jej zadaniem jest uproszczenie i ujednolicenie stosowania stawek podatku VAT. W ten sposób uda się znieść różnice w opodatkowaniu towarów w kraju i na obszarze Unii Europejskiej.

Nomenklatura Scalona jest powiązana z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług z 2015. Za jej pomocą znacznie łatwiejsze staje się ustalenie stawek podatkowych nie tylko różnych produktów i usług, ale również produktów i usług podobnych do siebie.

Wiążąca Informacja Stawkowa

Celem wprowadzenia narzędzia, jakim jest Wiążąca Informacja Stawkowa jest zapewnienie przedsiębiorcy pewności, co do obowiązujących stawek VAT odnośnie do grup produktów, jak również i do konkretnych produktów lub usług.

Wiążąca Informacja Stawkowa będzie to decyzja administracyjna, która wydawana będzie na wniosek podatnika, który ma wątpliwości dotyczące opodatkowania towarów lub usług, którymi obraca. W decyzji znajdzie się jednoznaczna informacja, która będzie określała stawkę podatku w odniesieniu do zawartego we wniosku zapytania.

Urząd ma trzy miesiące na wydanie WIS. Czas liczy się od momentu wpłynięcia wniosku do urzędu. Podatnik, który chce otrzymać WIS musi wnieść opłatę w wysokości 40 zł.

Sama decyzja będzie publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej Krajowej Informacji Skarbowej wraz z wnioskiem, który został przesłany do urzędu. Naturalnie dane wnioskodawcy, które pozwalałyby go zidentyfikować jako podatnika, zostaną usunięte z publikacji. Sama publikacja ma zaś na celu udostępnienie informacji dla szerszego grona. W ten sposób inni zainteresowani, którzy zajmują się sprzedażą tego samego produktu lub usługi, również będą mogli skorzystać z tej wiedzy.

Towary i usługi, które będą podlegały zmienionej stawce podatku VAT

Część towarów i usług będzie rozliczane z obniżoną stawką podatku VAT. Wśród nich znaleźć można:

• pieczywo i ciastka 5% (z wcześniejszych 8% i 23%);
• owoce zostaną zrównane do stawki 5% (wcześniej niektóre 5%, a inne 8%);
• buliony i zupy 5% (z wcześniejszych 8%);
• żywność i akcesoria dla niemowląt 5% (z wcześniejszych 8%);
• artykuły higieniczne 5% (z 8%);
• niektóre przyprawy 8% (z dotychczasowych 23%).

Jednak zmiany w obrębie podatku VAT nie będą obejmowały wyłącznie obniżek. Niektóre towary i usługi zostaną opodatkowane wyższą stawką:

• niektóre przyprawy 8% (z 5%);
• owoce morza oraz dania w lokalach gastronomicznych przyrządzane z owoców morza 23% (z 5% lub 8%);
• lód stosowany w celach spożywczych 23% (z obecnych 8%).

Jak widać, podatek na niektóre produkty został istotnie obniżony, a na niektóre podniesiony. Takie zmiany ułatwią jednak obrót międzynarodowy polskim przedsiębiorcom.

Co ważne, takie działanie ułatwi nie tylko księgowanie i rozliczanie transakcji. To również duże ułatwienie dla tych klientów, którzy chcieliby skorzystać z faktoringu. Zróżnicowane stawki podatkowe wprowadzały istotne zamieszanie i brak pewności, co do prawidłowego opodatkowania. To natomiast znacznie utrudniało prowadzenie rozliczeń. W efekcie przedsiębiorcy nie mogli mieć pewności, co do podjętych decyzji i prowadzonych rozliczeń. Jeżeli jednak rozliczenia prowadzone są w oparciu o nową ustawę i jednocześnie o WIS (Wiążącą Informację Stawkową), to przedsiębiorca może mieć pewność, że jego rozliczenie nie zostanie w przyszłości zakwestionowane.