Rezydencja podatkowa – podstawowe informacje

Rozliczanie się z podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli PIT-u, należy do obowiązków każdego z nas. W określonym terminie, najczęściej na przełom kwietnia i maja, musimy złożyć deklarację podatkową do urzędu skarbowego. Tam musimy podać wszystkie źródła naszych dochodów, które uzyskaliśmy w minionym roku podatkowym. Rozliczanie się z fiskusem rządzi się jednak swoimi prawami. Szczególnie skomplikowana jest sytuacja firm, które w danym roku pracowały na terenie kilku różnych krajów. W tym celu należy ustalić rezydencję podatkową. Jak to zrobić?

Jak ustalić rezydencję podatkową? To warto wiedzieć na początek

Żeby wiedzieć, w jaki sposób ustalić rezydencję podatkową, należy określić obowiązek podatkowy. Tutaj istotna jest ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jej regulacje mówią o tym, że obowiązek podatkowy od całości dochodów dotyczy każdej osoby fizycznej mającej miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca wykonywania pracy i źródeł przychodów. Tę sytuację nazywamy nieograniczonym obowiązkiem podatkowym.

Kogo dotyczy obowiązek ustalania rezydencji podatkowej?

Za osobę, której miejscem zamieszkania jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uważa się osobę fizyczną, przybywającą na tym terenie przynajmniej 183 dni roku podatkowego. Okres przebywania na terenie Polski może zostać przerwany – ważne jest, żeby wynosił łącznie 183 dni w ciągu roku podatkowego. Może być to na przykład obywatel Niemiec, który mieszkał w Polsce łącznie przez wspomniane pół roku.

Drugi przypadek dotyczy osoby posiadającej na tym terenie centrum interesów osobistych lub gospodarczych. Centrum interesów osobistych to działalność związana z aktywnością społeczną, kulturalną, obywatelską, polityczną, czy np. przynależność do różnego typu organizacji. Z kolei przez interes gospodarczy rozumie się posiadanie inwestycji, polisy, ubezpieczeń, kredytów, a także wszelkie prowadzenie działalności zarobkowej. O osobie fizycznej, która spełnia powyższe warunki, można powiedzieć, że jest rezydentem podatkowym. Może to być na przykład obywatel Czech, który przeniósł do Polski swoją firmę, lub otworzył u nas swoją siedzibę.

Gdy jednak te warunki nie zostały spełnione, a co za tym idzie – osoba fizyczna nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to podlega obowiązkowi podatkowemu jedynie od tych dochodów, które zostały osiągnięte na terytorium Polski. Tę sytuację nazywamy ograniczonym obowiązkiem podatkowym, a taka osoba fizyczna traktowana jest jako nierezydent.

Najważniejszym czynnikiem jest stałe miejsce zamieszkania podatnika. Jeśli jest ono w obydwu państwach, to decydują ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze rezydenta – w którym kraju ma siedzibę firmy lub rodzinę. Wspomniany powyżej Niemiec mieszkał w Polsce dłużej niż 6 miesięcy, w takim przypadku podatki zapłaci właśnie u nas w kraju.

Jeśli jednak nie można jednoznacznie zdecydować o przynależności do rezydencji podatkowej, wówczas liczy się miejsce, w którym akurat podatnik przebywa. W następnej kolejności bierze się pod uwagę obywatelstwo. Jeżeli jednak osoba ma podwójne, to kraje powinny między sobą porozumieć się w tej sprawie i wspólnie ustalić, gdzie ma ona płacić podatki. Więcej szczegółów, dotyczących obowiązku ustalania rezydencji podatkowej, znajdziemy na stronie Ministerstwa Finansów w Projekcie objaśnień podatkowych z 19 czerwca 2019 r.

Co stanowi najczęstsze źródło dochodów rezydentów Rzeczypospolitej Polskiej?

Jako najczęstsze źródła dochodów rezydentów Rzeczypospolitej Polskiej traktuje się pracę wykonywaną na terytorium kraju, która może mieć charakter umowy o pracę, pracy nakładczej, stosunku służbowego, czy spółdzielczego, niezależnie od sposobu i miejsca wypłaty wynagrodzenia.
Innymi ważnymi źródłami jest działalność wykonywana osobiście na terytorium Polski.

Faktoring dla firm międzynarodowych – jak uniknąć podwójnego opodatkowania?

W celu poprawienia płynności finansowej przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na skorzystanie z usług faktoringowych. Faktoring to usługa finansowa, która polega na wcześniejszym wypłaceniu przez firmę faktoringowa, taką jak SMEO, pieniędzy z wystawionej kontrahentowi faktury z odroczonym terminem płatności. Jest to doskonały instrumentem dla przedsiębiorstw produkcyjnych, posiadających stałych odbiorców i chcących utrzymać płynność finansową firmy, mimo dokonywania sprzedaży przy odroczonym terminie.

Złożony charakter umów faktoringowych może stwarzać jednak wiele problemów po stronie zagranicznych firm w zakresie ich rozliczenia, w szczególności, gdy wynagrodzenie wypłacane jest na rzecz firmy faktoringowej z Polski. W takim przypadku należy ustalić, czy wynagrodzenie wypłacane na rzecz faktora będzie podlegało opodatkowaniu tzw. podatkiem u źródła w Polsce.

W jaki sposób międzynarodowa firma może unikać podwójnego opodatkowania? Przedsiębiorca musi posiadać certyfikat rezydencji podatkowej, ponieważ dochody zostają automatycznie opodatkowane w kraju, który taki dokument wystawił. Dla przykładu, przedsiębiorca z Niemiec zarabia na prowadzonej przez siebie działalności eksportowej. Transportuje materiały budowlane z magazynu w Polsce do Niemiec.

W celu zapewniania sobie płynności finansowej, korzysta z usług polskiego faktora. Artykuł 21 ust. 1 ustawy o CIT mówi, że przychody, które zostały uzyskane przez zagraniczne podmioty na terytorium Polski muszą być opodatkowane podatkiem u źródła, który wynosi 20%. Tej opłaty można uniknąć, jeżeli wspomniany przedsiębiorca z Niemiec posiada aktualny na moment wypłaty wynagrodzenia certyfikat rezydencji podatkowej podmiotu zagranicznego.

Chcesz wiedzieć więcej na temat faktoringu? Koniecznie przeczytaj nasz artykuł pt. “Co to jest faktoring i jak można go wykorzystać w biznesie?”.