Usługi faktoringowe zyskują na popularności na wielu rynkach, nasz rodzimy także wpisuje się w tę tendencję. Z tej formy finansowania korzysta coraz więcej firm. Jako, że typów faktoringu jest wiele, pozostaje pytanie — na jaki rodzaj się zdecydować? W tym artykule omówimy różnice między faktoringiem jawnym a cichym.
Faktoring jawny i cichy — podstawowe różnice
Zgodnie z kodeksem cywilnym panuje pełna swoboda dotycząca zarządzania swoimi wierzytelnościami. Oznacza to zatem, domyślną zgodę na przeniesienie wierzytelności (cesję) na inny podmiot (np. firmę faktoringową). Stanowi to podstawę do zawierania umów faktoringowych i oznacza jednocześnie, że firma nie potrzebuje dodatkowej zgody kontrahenta, aby korzystać z faktoringu.
Najczęściej wybieraną (i zarazem najtańszą) formą takich usług jest faktoring jawny, w którym kontrahent zawsze otrzymuje informację o przeniesieniu wierzytelności na faktora. Tutaj pojawia się zasadnicza różnica między tą formą finansowania, a faktoringiem cichym, gdyż w tym drugim przypadku kontrahent nie zostaje poinformowany o cesji wierzytelności.
W przypadku faktoringu jawnego faktor kontaktuje się z kontrahentem przedsiębiorcy. Dzięki temu może zweryfikować całą transakcję i upewnić się, czy nie występują przeszkody względem przejęcia wierzytelności. Firma faktoringowa nie ma takiej możliwości jeśli oferuje faktoring cichy.
W przypadku skorzystania z faktoringu jawnego, wydatki z tytułu prowizji i odsetek za tę usługę można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu i odliczyć od podatku.
Kolejną różnicą jest to, że w faktoringu jawnym na fakturze uwzględnia się numer rachunku firmy faktoringowej – to bezpośrednio na ten numer rachunku kontrahent przedsiębiorcy dokonuje zapłaty. W przypadku faktoringu cichego pieniądze trafiają na konto klienta. Po otrzymaniu zapłaty, jest on zobowiązany do oddania jej faktorowi.
Kiedy skorzystać z faktoringu cichego?
Przedsiębiorcy sięgają po faktoring cichy z obawy na reakcję swoich kontrahentów, kiedy Ci dowiedzą się, że posiłkują się zewnętrznym finansowaniem. Obawiają się, że ich firma będzie wyglądała na taką, która boryka się z problemami finansowymi.
Rzeczywistość wygląda inaczej. Warto zaznaczyć, że firmy faktoringowe przed nawiązaniem współpracy z jakimkolwiek przedsiębiorstwem, dokonują jego weryfikacji. Oznacza to, że firma poddaje się kontroli przez faktora. Jeśli ten decyduje się na współpracę — potwierdza tym samym wiarygodność oraz rzetelność przedsiębiorcy. Z faktoringu korzysta także wiele większych firm, które nie mają żadnego problemu z płynnością. Traktują one faktoring jako normalny element zarządzania wierzytelnościami, dzięki któremu pieniądze szybciej znajdują się na firmowym koncie.
Kiedy skorzystać z faktoringu cichego? W przeciwieństwie do faktoringu jawnego, w faktoringu cichym kontrahent nie zostaje poinformowany o fakcie zawarcia umowy faktoringowej. Spłaca on zobowiązania tak, jak zostało to ustalone od początku – dlatego z jego perspektywy nic się nie zmienia. Klient natomiast po otrzymaniu zapłaty, przesyła pieniądze faktorowi.
Faktoring cichy i jawny — co wybrać?
Czasem zdarza się, że w umowie między firmą, która chce skorzystać z faktoringu, a jej kontrahentem, uwzględniony jest zapis o zakazie cesji wierzytelności. Jeśli w umowie znajduje się taka klauzula, to do przeniesienia wierzytelności może dojść tylko za zgodą kontrahenta. Może ją uzyskać faktor — jeśli jej jednak nie uzyska, to nie może skutecznie nabyć wierzytelności. W takiej sytuacji takiej sytuacji przedsiębiorca może skorzystać z faktoringu cichego – tak operacja będzie miała de facto charakter pożyczki. Trzeba wówczas uważać, aby uniknąć błędów w księgowaniu, i przez to problemów z urzędem skarbowym. Trzeba pamiętać, że usługi faktoringowe uwzględniają VAT, natomiast pożyczki nie. W razie kontroli skarbowej może oznaczać to konieczność zwrotu VAT-u, który został niesłusznie odliczony.
W faktoringu jawnym to właśnie możliwości weryfikacji kontrahenta oraz wierzytelności uważa się za podstawowe zabezpieczenie przed oszustwami. Z uwagi na mniejsze ryzyko, faktor nakłada też mniejsze opłaty za usługę. Większość firm preferuje otwarte formy takiego finansowania (czyli faktoring jawny), które są nie tylko transparentne, ale i tańsze.